9 Temmuz 201729 Aralık 2019 (tuncaytursucu)

ÇOCUĞUNUZA BORSA HESABI AÇIN -2-

Neden çocuğumuza bir borsa hesabı açalım, bu fikir nasıl oluştu, bununla amaçlanan ne gibi pek çok düşüncemi bundan önceki yazımda sizlerle paylaşmıştım. Öncelikle sosyal medyada gösterilen yoğun ilgi için teşekkür ederim. Çok mutlu oldum. Yine sosyal medyadan gelen sorular neticesinde konuya biraz daha netlik kazandırmak ihtiyacı duydum.

Öncelikle bu fikrimdeki amacım ne? Amacım herkesin amacı ile aynı. Çocuklarımız için birikim yapmak ve onlar büyüyüp hayat maratonuna atıldıklarında finansal bakımdan rahat ve özgür olmaları. Hayata bizler gibi 1-0 geriden başlamamaları. Aksine 1-0 önde başlamaları. Bizim yaşadığımız sıkıntıları yaşamamaları.

Bu fikrimde elbette seçilecek şirketler önemli. Nasıl özelliğe sahip olmalılar. Sizi bilmem ama ben üç tane kıstas arıyorum. Büyüyen bir şirket olacak. Sektöründe lider ya da önemli bir oyuncu olacak ve düzenli temettü ödemeyi ilke edinmiş bir şirket olacak. Burada temettü veriminin yüksek olması önemli.
Bu şartların hepsini sağlan şirket sayısı zaten borsamızda fazla değil. Bir elin on parmağı kadar bir şey. Bu şirketlerle ilgili Temettü Şirketleri isimli çalışmamı okuyabilirsiniz. Ancak sizlerde çalıştığınız aracı kurumun araştırma bölümündeki analist arkadaşlardan destek alabilirsiniz. Tavsiye ederim.

Şimdi gelelim olayımıza. Ben şöyle yaptım ve hala yapıyorum. Aylık gelirimin yüzde 10’unu kızım için açtığım hesaba yatırdım ve her ay onunla ne kadar alabiliyorsam tespit ettiğim şirketin hissesini aldım. İlk başlarda çok küçük alabildim. Sonra gelirimde arttıkça aldığımız miktarda arttı. Her yıl şirketin ödediği temettü ile yine aynı şirket hissesini aldım. Ve bunu yaklaşık 10 yıldır her ay aksatmadan yapıyorum. Geçen zamanda her yıl ödenen temettü ile yine hisse aldım. Burası önemli çünkü. Temettü gelirlerini harcamak gelecekte önemli olacak. Şimdiden bir esprisi yok. Bunun için ödenen temettülerin yine hisseye dönüşmesi iyi bir şey.

Bu süreç içerisinde zaten para biriktirdiğiniz için miktar artıyor. Miktarı artıran başka bir şeyde hisse fiyatı yükseliyor. Fiyat yükselince de para tutarı artıyor elbette. İşte büyüyen bir şirket olmasının ve sektöründe önemli bir oyuncu olmasının önemi burada. Büyüdüğü için, her yıl geliri artıyor ve karı da artıyor. Karı yükselen bir şirketin fiyatı da yükselir bunu söylememe gerek yok sanırım. Bu nedenle büyüyen bir şirket olması önemli. Bunu daha kolay yapmasının yolu ise sektör lideri veya sektöründe ikinci önemli oyuncu olması ile mümkün.

Küçük ve yeni kurulmuş bir şirket belki çok hızlı büyüyebilir. Sizin 18 yılda ulaşacağınız tutarı size birkaç yılda verebilir. Öyle bir şirket yakalayabiliyorsanız ne ala. Ancak büyümesi geçici olabilir, uzun soluklu bir yürüyüş için yeteri tecrübeye sahip olmayabilir. Zaman içerisinde mali durumu bozulabilir. Bu nedenle sektöründe lider olan bir şirketin bilgisi ve tecrübesi önemli. Bir şirketin sektöründe lider olması çok önemli bir durum. Arkasında yılların birikimi ve tecrübesi bulunur. Ekonomideki sallanmalardan elbette etkilenir ancak küçük firmalar daha risklidir. Ekonomideki büyümelerden ise her zaman pazarında lider firmalar en büyük faydayı sağlar.

Büyüyen bir şirket her yıl daha fazla kar eder. Temettü ödediği içinde her yıl ödediği temettü miktarı artar. Örneğin bu yıl Borsa da hisse başı 0.50TL temettü ödeyen bir şirketin net karı bir sonraki yıl %30 artıyorsa. Ödeyeceği temettü de aynı miktarda artabilir. Dönem karının büyük bölümünü temettü olarak dağıtan bir şirket olması burada önemlidir. Şirketin bunu ilke edinmiş olması gereklidir.

Borsa’ da Yıllık Büyüyen Bir Temettü Geliri

Her ay Borsa da hisse alımlarınızı sürdürdüğünüzü düşünelim. Çocuğunuz 18 yaşına geldiğinde oluşan birikimin 500.000 TL olduğunu düşünün. Şirket’in o yılki temettü verimi %10 ise 50.000 TL yıllık temettü gelirine karşılık gelir. Bu gelir şirketin karı büyüdükçe artmaya devam edecektir. 19 yaşında belki de 60.000 TL olacak. Buradaki bir örnek sadece. Siz daha çok alım yaparsınız daha fazla miktar olur. Ben 10 yıldır bunu yapıyorum. İlk 5-6 yılı açıkçası çok verimli değildi çünkü düşük bir gelirim vardı. Ona rağmen şuanda oluşan tutar hiç de fena değil. Çocuğum 18 yaşına geldiğinde bu örnekteki rakam küçük bile kalabilir.

Yani yıllık 100.000TL temettü geliri olsa fenamı olur? Aylık 8000 TL’den daha fazla maaşa karşılık geliyor mesela. Ve bunun her yıl sürekli artacağını düşünün. Haaa, burada sadece temettü gelirinden bahsediyorum. Anapara hisselerin toplam borsa değeri ayrı. O aynen duruyor ve her yıl büyüyor.

Çocuklarımızı Finansal Okur Yazar Olarak Yetiştirmeliyiz

Bu demek değil ki çocuklarımız hiçbir iş yapmasın bu parayı yesin. Elbette hayır. Kendi istedikleri işleri yapsınlar. Beğenmedikleri bir yerde sırf mecbur oldukları için çalışmasınlar. Gerektiği zaman hadi bana eyvallah sizinle işim olmaz deyip arkalarını dönüp gidebilsinler. Dik dursunlar. Bu ise ancak finansal bakımdan özgür olmakla mümkündür.

Tabi burada önemli bir konu var. Çocuklarımıza geçen yıllar boyunca finansal okuryazarlığı, yatırım yapmanın ne kadar önemli olduğunu öğretmek. İdeal yaşlarına geldikleri zaman, bu yatırımın değerini ve anlamını anlayacak olgunlukta olmaları gerekli. Yoksa sizin yıllardır yaptığınız birikimi birkaç yılda yiyip bitirirler. Geçmiş olsun 

Hissenin Borsa Fiyatı Düşerse?

Sorulan sorulardan birisi de şu. Ya hisse fiyatı düşerse? Düşsün. Ne önemi var. 18 yıl boyunca her ay her fiyat seviyesinden almış olacaksınız zaten. Ne önemi var. Hiç önemi yok. Yükselirken yüksekten aldığınız gibi, düşerken de düşükte alacaksınız. Üstelik fiyat düşünce aldığınız tutar ile daha fazla sayıda hisse alabileceksiniz. Hisse sayısınız ne kadar çok ise, alacağınız temettü tutarı da o kadar çok olur.

Ya Şirket Batarsa?

Diğer bir soru ise şirket batarsa ne olacak? Bende şunu söylüyorum, siz de oturup izlemeyeceksiniz herhalde. Şirketler 3 ayda bir bilanço açıklarlar. Kar mı ediyor, zarar mı ediyor, borçlumu, satışlar nasıl gidiyor. İlgileneceksiniz elbette. Bir şirketin batması öyle bir gecede olmuyor merak etmeyin. Onun sinyallerini bir kaç yıl boyunca veriyor. Şirkette yönetim değişebilir. Eski profesyonellik ortadan kalkabilir. Şirket haberlerini takip edeceksiniz. Mesela temettü ödeme alışkanlığına son verebilir. Bunlardan haberdar olacaksınız. Biraz ilgi. Arada bir şirketin sitesine girip bakmak, raporları okumak, faaliyet raporlarını incelemek bu sizin göreviniz. Yatırım yapıyorsunuz burada oyun oynamıyorsunuz. Öyle bir şey hissettiğiniz takdirde hisseleri satma fırsatınız her zaman var. Borsa likid bir piyasa. Büyük şirket olduğu içinde her zaman hacmi yüksek olacaktır ve her zaman alıcı satıcı olacaktır. Hissenizi satıp, başka belirlediğiniz bir şirkete geçebilirsiniz.

Ben yaptım mesela. 8 yıl sonra başka bir şirkete geçtim. Bir çimento şirketindeydim, otomotiv firmasına geçtim. Aldığım şirketin temettü verimi çimento şirketine göre daha düşük ancak daha hızlı büyüyen bir şirket.
Mesela biriktirme süreci boyunca büyüme özelliğini ilk sırada alabilirsiniz, yıllar sonra temettü geliri almaya sıra geldiğinde temettü verimini ilk sıraya alabilirsiniz buna göre yeni bir şirkete geçebilirsiniz. Ya da yapabiliyorsanız birden fazla şirket için bunu yapabilirsiniz. Ayırdığınız parayı üçe bölüp üç şirket alabilirsiniz. Bir arkadaşım böyle yapıyor mesela. Karar sizin.

Bu yazıda ilginizi çekebilir. Çocuğunuza Borsa Hesabı Açın 1

Temettü Şirketleri için tıklayabilirsiniz.