25 Ağustos 201729 Aralık 2019 (tuncaytursucu)

TEMETTÜ ŞİRKETLERİ

Öncelikle şunu belirtmek isterim. Bu çalışmanın konusu temettü (kar payı) şirketleri. Bu amaçla yapılmıştır. Takip ettiğiniz veya çok beğendiğiniz bir şirket’in bu çalışmada yer almaması veya tercih edilmiyor olması, o şirketin kötü ve yatırım yapılamaz olduğu anlamına gelmez. Söylediğim gibi bu çalışmada şirketlere temettü açısından yaklaşılmaktadır.

Temettü şirketlerini incelerken neyi amaçladığınız önemlidir. En ideal temettü şirketi nedir sorusunu sorarsak sanırım şu cevabı veririz; “Her yıl temettü ödeyen, temettü verimi yüksek olan, her yıl büyüyen miktarlarda temettü ödeyen ve sektöründe lider veya önemli bir oyuncu olan bir şirket”. Ben ideal bir temettü şirketini böyle algılıyorum. masanotları

Düşünsenize şirketiniz size her yıl temettü veriyor ancak her yıl aynı miktarda temettü ödüyor. Çünkü kar büyümesi yok. Bu bence ideal değil. Büyüyen temettüler önemlidir. Her yıl hisse başına aldığınız miktar büyümelidir.

Bunun dışında temettü verimi düşük olması da ideal değildir. Şirket her yıl temettü ödüyor ama temettü verimi %2 mesela. Eğer sadece temettü verimi odaklı bir yatırım yapıyorsanız temettü veriminin enflasyonun üzerinde olması gerekir. Hatta mevduat faizinin üzerinde olmasını tercih ederim. Ancak borsamızda temettü verimleri bu kadar yüksek değil maalesef.

Eğer çocuğunuza ya da kendinize biriktirme amaçlı yatırım yapıyorsanız büyüyen temettüleri tercih etmek daha doğru olabilir. Çünkü bu işin birde hisse fiyatı ve buna bağlı olarak toplam portföyünüzün zaman içinde artma kısmı da var. Temettüsü büyüyen şirket’in her yıl kar rakamı artıyordur. Her yıl bir öncekinden yüksek kar elde eden şirketin ise hisse fiyatı yıllar içerisinde kendini katlar. Bu tip şirketlerde hisse performansı çok yüksektir. Özellikle sektöründe lider bir şirket ise hisse performansı çok daha fazla olur. Lider şirket olma özelliğini bu yüzden önemsiyorum.

Ancak her yıl hemen hemen aynı temettü ödeyen şirketlerde hisse performansı uzun vadede diğerine göre yüksek olmayabilir.

Temettü Oranı ve Temettü Verimi Nedir?

Peki, temettü verimi nedir? Öncelikle şu yanılgıya düşenler çok. Temettü oranı ile temettü verimi aynı değildir. Temettü oranı, toplam dağıtılan temettü miktarının, şirket sermayesine oranıdır. Başka deyişle hisse başına ödenen miktardır. Temettü verimi ise hisse başı ödenen temettü’nün, temettü öncesinde hissenin son fiyatına oranıdır.

Örnek yapalım. Şirket’in sermayesi 500 mn TL olsun. Şirket o yıl 15mn TL nakit temettü ödemesi yapsın. Temettü oranı 15/500= 0,03 ya da %3’tür. Yani hisse başı 0,03TL temettü ödeyecek anlamındadır. Hissenin temettü ödeme tarihinden bir gün önceki kapanış fiyatı 2TL olsun. Temettü verimi ise 0,03/2= 0,015 olur. Bunu yüz ile çarparız %1.5 temettü verimi var deriz. Burası açık bir şekilde anlaşıldı herhalde.

Amorti yaklaşımı

Bunun şöyle yorumu da vardır. Hatta bu daha havalı bence. Amorti süresi. Her yıl 0,03TL temettü aldığını düşünürsen hisse fiyatı / temettü yaparsak, 2/0,03= 66 eder. Bunun anlamı şudur. Hisse için ödediğiniz 2TL, aldığınız temettülerle 66 yılda amorti edip kendini ödüyor. Verdiğim örnek epey kötüymüş bu arada.

Hisse başı 0,03TL değilde 0,3TL olsaydı, temettü verimi %15 olacaktı ve amorti süresi 6.6 yıl olacaktı. Bu çok ideal. Bugün borsada ortalama %10 temettü verimli bir şirket size 10 yılda amorti verir. Uzun mu sizce ? Peki şu soruyu sorayım size, ev aldınız ve kiraya verdiniz. Mevcut kiralara baktığınızda aldığınız yıllık kira geliri, eve verdiğiniz parayı 10 yılda amorti ediyor mu? Ben şöyle bir bakıyorum da ortalama 27 yıl falan seviyelerinde geziniyor. Sonra bana neden ev almıyorsun diyorlar. Neden alıyım. Büyüyen, temettü ödeyen şirkete yatırım yaparım hem daha kısa sürede yatırdığım parayı amorti ederim hem de aynı sürede eminim hisse fiyatım, ev fiyatından çok daha fazla yükselir. Son 7 yıl içerisinde fiyatı 10-15 kat artan ev gördünüz mü hiç. Ben size hem temettü ödeyen hem de fiyatı bu seviyede artan şirketler gösterebilirim. Hatta daha fazla artan bile var.

Bu ev örneğini size borsaya ve temettüye daha değişik açılardan bakmanızı sağlamak için verdim. Bu arada başınızı sokacak en az bir eviniz olsun. O kadarda değil. 🙂

Özetle şunu söylemek istiyorum, gelecek 10-15 yıl kendinize ya da çocuğunuza hisse biriktiriciliği yapacaksınız, ben her yıl temettü ödeyen, temettü verimi %4 ve üzeri olan ve her yıl daha fazla temettü ödeyen ve sektöründe lider bir şirket hissesini biriktirmeyi tercih ederim. Bu dört şartı sağlaması benim için önemli. İşin sonunda ise emekli olacaksam, sadece temettü verimi yüksek hisse ye geçerim. Tahvil yatırımı gibi her yıl toplu parama alacağım temettüye bakarım. Tabi bu benim düşüncem. Siz farklı düşünebilirsiniz. Sadece bir şartı isterseniz, diğerlerinden feragat edersiniz.

%4 temettü verimi bence az olabilir. Ancak temettü büyümesi ve liderlik gibi şartları da unutmayın. Hepsinden olmasını istediğinizde temettü veriminden feragat ediyorsunuz. Tabi bu biriktirme süresi boyunca bu şekilde. Dediğim gibi işin sonunda emeklilik zamanı geldiğinde sadece temettü verimini seçebilirsiniz.

Bu kadar çok şeyi anlatmamın nedeni verdiğim tabloyu doğru okuyabilmek için.

Tabloyu İnceleyelim

Tabloda son 11 yılı ele aldım. Bu sürede ortalama temettü verimi, yıllık ortalama temettü büyüme oranı ve birde ekstra bilgi olsun yıllık ortalama FAVÖK artış oranını hesapladım. Ayrıca son 11 yılda kaç kez temettü ödenmiş onlara baktım. Elbette en az 9 kez temettü ödemesi yapmasını tercih ederim. Ama 11 kez yani her yıl ödeme yapanları daha çok tercih ederim. Netice de amacımız temettü almak. Tabloda mesela daha az sayıda ödeme yapan şirketlerde var. İsmi cismi olan, meşhur şirketler olduğu için aldım. Bunlar niye yok diye sormayın diye. Olsun onları da görün.

Hadi gelin tabloyu birlikte okuyalım. Daha iyi anlamanız için biraz antrenman yapalım.

Tablo ortalama temettü verimine göre sıralanmıştır. En yüksek ortalama temettü verimi son 11 yıl için ISYAT’ta görünüyor. %14.8 temettü verimi var. Hiç de az değil. Son 11 yılda 10 kez ödeme yapmış. Bu 10 ödemenin ilk ödemeden son ödemeye kadar yıllık ortalama büyüme oranı (YOBO, İngilizcesi CAGR’dır. Compund Average Growth Rate) %9.6 olmuş. Buda güzel. FAVÖK için YOBO ise -%6.3. Burası kötü. Bunun negatif olması uzun vadede hisse performansını kısıtlayabilir. Sektöründe liderlik yarışında olan bir firma. Ama ben tercih etmeyebilirim. İki nedenden dolayı, birincisi işlem hacmi yüksek olmayan bir hisse, diğeri de sanırım ben bacası olan, dumanı tüten sanayi şirketi çocuğuyum. Birazda ondan olabilir. Ama siz düşünebilirsiniz.

İncelemeye devam edelim. Listede Oyak grubu çimento şirketleri geliyor art arda. ADANA, MRDIN, UNYEC. Son 11 yılın hepsinde temettü ödenmiş. Bu grup bu konuda şaşmaz. Temettü verimleri harika. Fakat oda ne? Ortalama temettü büyüme oranları hepsinin negatif. Yani bir yıl hisse başı 50 kuruş öderken, ertesi yıl 20 kuruşa düşmüş. Sonraki artmış mesela. Belirli ve güçlü bir temettü büyümesi yok. İşte bu yukarıda bahsettiğim gibi, işin emeklilik kısmında alınacak hisse grubuna giriyor. Biriktir ve sonra bu hisselere gir. Emeklilik kısmında temettü büyümesi çok önemli değil. Her yıl %10’a yakın temettümü alayım yeter. Tahvil getirisi gibi. Hisse performansı varsın düşük olsun. Haa hisse performansı düşük dediysek o kadarda değil elbette. Tanımını yaptığım ideal temettü şirketleri son 7-8 yılda en az 7-10 kat yükseldiyse, bunlarda 3-4 kat yükseldiler. Portföy yerinde saymıyor yani.

Bu tarz biriktirme sonunda emeklilik dönemi hisselerini tabloda mavi ile gösterdim.

Mesela çimentolarda CIMSA öne çıkıyor. Şirket hem her yıl temettü ödemiş. Hem temettü verimi yüksek hem ortalama temettü, FAVÖK artışları %4’ün üzerinde. Ayrıca diğer çimento şirketlerinden farkı beyaz çimentoda pazarında lider olması. İdeal’e yakın.

Ve tablo devam ediyor.

Yeşil renk içerisine aldıklarım beğendiklerim. Eğer hisse biriktireceksem bunları tercih edebilirim. Mesela CIMSA, BOLUC, TUPRS, TTRAK, PETUN, HEKTS, AKSA, EREGL, VESBE, ECILC, AYGAZ, BRISA, ADEL, EGEEN, TOASO, OTKAR ve ALKIM tercih içerisinde olan hisseler.

Bunlarında içerisinde TUPRS, TTRAK, OTKAR, TOASO, EGEEN, ALKIM en fazla tercih edeceğim şirketler.

Bunların hepsi her yıl temettü ödediği gibi, temettüleri iyi bir ortalama büyümeye sahip, ortalama FAVÖK büyümesi iyi olan ve en önemlisi sektöründe lider ya da önemli bir oyuncu olan, ayrıca bazıları ihracat kapasitesi de bulunan şirketler. İçlerinde temettü verimi %4’ün altında olan yok. %4 yüksek bir temettü verimi değil ancak buna karşılık temettü ve favök büyümesi yüksek. Yukarıda söylediğim gibi büyümeyi istediğinizde, temettü veriminde feragat ediyorsunuz, temettüyü seçtiğinizde büyüme elden gidiyor.

Biriktirmeye aday temettü şirketlerimi de tabloda yeşil renk ile gösterdim. Tabi bunlar benim tercihim. Siz başkalarını tercih edebilirsiniz.

Diğerleri hakkında düşünceler

Bunların dışında TTKOM var mesela. Neden renkli gruba dahil etmediniz diye sorabilirsiniz. Ortalama temettü büyüme oranı negatif. Bu oranın negatif olmasına listenin üst kısmındakiler gibi yüksek bir temettü verimi varsa katlanırım. Ama siz seçebilirsiniz.

Sonra PETKM mesela. Sosyal medyada çok görüyorum. Evladiyelik diye. Elbette evladiyelik. Ve iyi bir şirket. Ama görüldüğü gibi temettü şirketi değil. Son 11 yılda sadece 4 kez temettü ödemiş. Bu çalışmanın amacı temettü şirketleri.

ASELS mesela. Elbette iyi bir yatırım şirketi. Tam evladiyelik. Ama amacınız temettü ise %1.5 ortalama temettü verimi çok düşük.

CCOLA, ALARK, TRKCM, ANACM, ECZYT, ARCLK, ALCAR gibi şirketlerde çok düşük temettü verimine sahipler. Ama bu onların kötü şirket olduğu anlamına gelmez.

Sözün Özü

Neticede, kendime ve çocuğuma bir temettü şirketi biriktirecek isem yeşil renklileri tercih ederim. Onların içinde kendi beğendiklerimi yazıda verdim. Buna karşılık, toplu param var onunla alacağım diyorsam, ya da biriktirme işi bitti sıra emekliliği yaşayıp temettüyü almakta diyorsam mavi renklileri seçerim. Yeşilde başlayıp yeşilde devam etmek istiyorum da diyebilirsiniz o da uyar.

Borsa al sat yerinden öte bir yerdir. Bir emeklilik planıdır. Uzun vadede hayal edemeyeceğiniz fırsatlar veren çok önemli bir yatırım aracıdır. Borsa çocuklarımızın geleceğidir.

Sağlıcakla kalın.

Bu yazıyı okuduktan sonra Çocuğunuza Borsa Hesabı Açın 1 ve Çocuğunuza Borsa Hesabı Açın 2 konulu makalelerimde destelenmiş oluyor.

temettusirketleri — Temettü Şirketleri Çalışması

Buradaki görüşler kişisel görüşlerimdir. Kesinlikle yatırım tavsiyesi değildir ve yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Burada yer alan görüşler genel yatırım yorum ve tavsiyesi kapsamındadır. Buradaki görüşler kişisel risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Burada yazılanlara göre hareket ederseniz risk size aittir. Lütfen sitedeki uyarı yazısını okuyun.